Mechanizm nałogowej regulacji emocji i uczuć

W uzależnieniach wyróżnia się trzy mechanizmy: - mechanizmu rozpraszania i rozdwajania "Ja" - mechanizm nałogowej regulacji emocji i uczuć - mechanizm iluzji i zaprzeczeń Mechanizm nałogowej regulacji emocji i uczuć rozwija się u osoby uzależnionej w trakcie pogłębiania się stanu uzależnienia, dotyczy głównie sfery emocjonalnej, najczęściej pojawia się jako pierwszy mechanizm. Każdy człowiek przeżywa różne stany emocjonalne, najczęściej mamy skłonność by unikać tych przykrych a przyjemne potęgować, intensyfikować. By poczuć pozytywne emocje musimy zainwestować sporą część energii w to by się pojawiły, spotkać się z kimś, porozmawiać, poczytać książkę, iść na spacer lub siłownię, zrobić coś co sprawi że przyjemny stan naturalnie się pojawi w reakcji na jakieś zdarzenie. Jest łatwiejsza droga która raz odkryta kusi swoją łatwością, dostępnością. Biorę środki zmieniające świadomość i wtedy pojawia się ten stan na który wcześniej musiałem pracować, może nie tak silny, wyraźny, ale zadowalający. Jak w słynnej metaforze góry - osoba uzależniona znajduje drogę na szczyt na skróty, tunelem - wychodzi on w miejscu prawie tym samym jaki osiąga osoba wdrapująca się na szczyt, może to nie dokładnie ten sam widok ale również piękny, po pewnym czasie szkoda się trudzić, za każdym razem wybieram drogę na skróty i mam to samo bez wysiłku. Analogicznie, już nie chcę sobie zafundować emocji związanych z normalnym życiem, wystarczy mi substancja i nekrofilna więź z nią. Ten oto schemat obrazowo pokazuje jak ten mechanizm powstaje. SYTUACJA TRUDNA - PRZYKRE EMOCJE - ESKALACJA NAPIĘCIA - PRAGNIENIE ULGI, efekt jest taki że reguluje swoje napięcia w sposób sztuczny, nagradzam się w podobny sposób, analogicznie. Staje się to nawykiem, nieświadomym sposobem na to by poczuć się dobrze. Każda emocja ta przyjemna bądź nie jest kojarzona tylko z daną substancją. Dlatego osoby uzależnione często mają trudność w określeniu tego co czują, emocje są spłycone, mało wyraźne, rozmazane, często skrajne albo ekstremalnie pozytywne albo ekstremalnie negatywne. Często pytani o to nie do końca potrafią jasno określić w jakim stanie się znajdują, mówią to co myślą że powinni w tej sytuacji czuć. Przez wieloletnie kojarzenie stanów emocjonalnych z daną substancją zatracają zdolność odnajdywania ich w codziennych czynnościach czy interakcjach. Od przykrych emocji chcę jak najszybciej uciec, gdy coś pozytywnego się wydarza chcę podkręcić to co czuję do maksimum. Mam narkotyk, alkohol czuję się świetnie, nie mam do niego dostępu - to pojawiają totalnie przykre emocje z którymi sobie nie radzę. By poczuć ulgę muszę coś zażyć, jestem zależny, uzależniony. Dlatego tak trudno zauważyć konsekwencje przez osobę uzależnioną, czuję się źle to załatwiam to za pomocą jakiegoś środka, alkoholu. Nie dopuszczam do siebie stany nieprzyjemnego, by go nie czuć stale jestem w zmienionym stanie świadomości. Na wszelkie bolączki, na to by poczuć pełnię - mam jeden sposób - alkohol, inny środek. Trochę to jak z opowieścią o locie samolotem po godzinie w symulatorze lotu , co innego gra w piłkę na PS2 a co innego na boisku. Jednak to by osoba uzależniona sobie to uświadomiła potrzebuje terapii. Podstawowym celem pracy terapeutycznej będzie z taką osobą praca w obszarze jej emocjonalności, by nabył ponownie zdolności do przeżywania świadomego swoich uczuć i ponownego ich wyrażania w sposób konstruktywny dla siebie i otoczenia. Za pomocą terapeuty, narzędzi terapeutycznych, grupy, rodziny. Jednak należy pamiętać ze taka osoba zawsze ma w swoich doświadczeniach, swojej pamięci to że jest ten łatwy sposób, trudno jest zapomnieć o tej jaskini, tunelu który daje prawie to samo. Dlatego tak ważne jest by jakość życia po terapii była inna, pełniejsza, bogatsza o więzi, relacja, pasje, by cieszyła. Inaczej znowu w chwili słabości może pojawić się to czego najbardziej nie chcemy - nawrót choroby. Kinga Kamińska, Barbara Kowalkowska 509146961 psycholog, psychoterapeuta systemowy, terapeuta uzależnień. ul.Chopina 11/7U 07-200 Wyszków http://feniks-gabinet-psychologiczny.blogspot.com/ http://kinja1976.wix.com/psycholog uzaleznieniau@gmail.com http://uzaleznieniau.blogspot.com/ https://www.youtube.com/channel/UCulNGoM31DZIebcy4lKyUHA?spfreload=10